Ölmeden önce görmeniz gereken dillere destan Amediye şehri
Mükemmel bir tepede yer alan bu şehir bir Kürt şehri Irak'da yer alıyor. Mutlaka görmeniz gereken ve dillere destan olan bu şehir Selçuklu hükümdarı İmadettin Zengi tarafından kurulmuştur. Türkiye sınırına sadece 17 kilometre uzaklıktaki bu şehir Guhok iline bağlı bir ilçe.
Amediye Nerede?
Türkiye sınırına, sadece ve sadece 17 km mesafede bulunan Amediye şehri muhteşem güzelliğiyle bizlere durduğu yerden göz kırpıyor. Güney Kürdistan da yani Irak Kürdistan Federe Devleti ve bağlı olarak konuçlanan Amediye,Duhok ilinin bağlı bir ilçe aslında. Duhok şehir merkezine 70 km mesafede bulunan Amediye, hem doğa, hem de mimarî harikası bir mesken. Hakkari – Çukurca’nın hemen karşısında – Şırnak ili – Uludere’nin çaprazında bulunan Amêdîye’de Kürtçe resmî dil olsa da, Aslında Amediye kelimesinin kökeni Kürtçe olmamakta. Kürtçe olmayan bu isim vaktinde Kürtçeleştirilmiş olan bir nitelendirme. Ayrıca bu il, ismini kurucusu olan Selçuklu hükümdarı İmadeddîn Zengi (1085 – 1146) den alıyor.
Amediye’nin Tarihi
Kısacası Selçuklu hükümdarının “İmadeddîn” ismi zamanla ağızlarda yuvarlanarak “Amêdîye” olarak anılmaya başlanmış. Yıllar yılı Selçukluların yaşadığı bu ili İmadeddîn Zengi, sarp tepedeki bulunan Aşib Kalesi’nin yıkıntıları üzerine yeni baştan kurarak inşa ettirmiş. 1142 yılında şehri kuran İmadeddin Zengi, ne yazık ki bu inşadan 4 yıl sonra Freng kökenli bir köle tarafından öldürülmüş. Yerineyse İslam tarihinin önemli isimlerinden olan oğlu Nureddîn Mahmud Zengi (1118 – 1174) geçmiş.
Bu çabalarla 1142 yılında kurulan Amediye’nin gerçek tarihi M. Ö. 3000’liyıllara kadar uzanıyor aslında. Ta ki Asur İmparatorluğuna kadar… Asur İmparatorluğu, yüzyıllar boyu Amediye’yi toprakları olarak kullanmıştır. M. Ö. 612 yılındaysa Asur imparatorluğu Kürtler’in ataları olarak bilinen (Zazacaya benzer Med dilinde konuşan) Med’ler tarafından yıkılır. Kürt devleti olan Med ‘ler, Şehr-i Rey adlı bölgeyi başkent yapar. Sonrasında burada yıllar yılı Kürtler, Asurîler ve Yahudîler üç ayrı etnik topluluk olarak iç içe yaşar.
